§1. Қоршаған орта факторларының жергілікті экожүйе организмдерінің тіршілігі мен таралуына әсері
Экологиялық фактор дегеніміз не?

Тірі организмдердің тіршілігіне әсер ететін кез-келген орта жағдайларын немесе орта кұрамбөліктерін экологиялық фактор деп атайды. Мысалы, өсімдікке жарық, су, ауа, топырақ керек. Жарық аз болса, ол баяу өседі. Су көп болса, шіріп кетуі мүмкін. Бұл – экологиялық факторлар.

Экологиялық факторлар
АБИОТИКАЛЫҚ
Тірі ағзаларға әсер ететін табиғи орта жағдайларының жансыз бөлігі.
Мысалы: жарық, температура, ылғалдылық, жел, топырақ құрамы, ауа қысымы, тұздардың мөлшері.
БИОТИКАЛЫҚ
Тірі ағзалардың бір-біріне тигізетін әсері. Мысалы: жыртқыштық, паразитизм, симбиоз, бәсекелестік, өзара көмек.
АНТРОПОГЕНДІК
Адамның табиғатқа тікелей немесе жанама әсері. Мысалы: орман кесу, егіншілік, өнеркәсіп қалдықтары, жол салу, табиғатты қорғау шаралары.
Made on
Tilda