§36. Тірі организмдердің қозғалу себептері
Өсімдіктер қозғалысының келесідей типтерін ажыратуға болады: таксис (жылжу), тропизм (өсу қозғалысы), настия (көнбістену) және нутация деп аталады
Таксистер табиғаттың физикалық және химиялық факторларының әсер етуінен бүкіл организмнің орын ауыстыруы. Егер бұл ауысу тітіркендіргішке карай бағытталса, онда оны дұрыс таксис , ал егер тітіркендіргіштен баска жакка карай бағытталса, онда ол теріс таксис деп аталады.
Тропизмдерді тітіркендіргіштің табиғатына карай фото, гелно, гео, гидро, хемо деп ажыратады. Тропизм механизмі өсімдіктің әртүрлі бөліктерінің өсу жылдамдығы мен жасушаларының рының бөліну жылдамдығына байланысты: тартылу күшінің бағытына және қарсы бағытқа карай, химиялық заттардың, ылғалдылықтың әсер етуі т.б.
Сәйкестендіріңіз

Организм

Қозғалу себебі

а) Бактерия

1) Қорек іздеу, қолайсыз ортадан қашу

ә) Балық

2) Жыртқыштардан қашу және жемтігін аулау

б) Өсімдік бүршігі

3) Жарыққа қарай ұмтылу

в) Құмырсқа

4) Қорек жинау және илеуін қорғау

Артық сөзді табыңыз:



а) Қорек іздеу, жарыққа ұмтылу, тыныс алу, жыртқыштан қашу

б) Жаңа тіршілік ортасына көшу, көбеюге жағдай жасау, фотосинтез, қауіптен қашу

Made on
Tilda