Тақырып: § 39. Гемофилия және дальтонизм - жыныспен тіркес тұқым қуалау мысалдары
Жыныспен тіркес белгілер
деген не?
деген не?
Жыныспен тіркес белгілер дегеніміз - жыныстық хромосомада болатын гендердің белгілері. Адамда Ү - хромосомасында іс жүзінде тіршілік үшін маңызды ген болмайды, бірақ оның болуы ер адам жынысын анықтайды. Көптеген түрлерде, көбінесе балықта Ү - хромосомасында айқын фенотиптік белгілері бар гені болады.
“
Гемофилия және дальтонизм – бұл жыныспен тіркес тұқым қуалау үлгілері болып табылатын екі генетикалық ауру. Олар Х-хромосомамен байланысқан рецессивті белгілер арқылы ұрпаққа беріледі. Олардың негізгі сипаттамалары төмендегідей:
Гемофилия
Сипаттама: Қанның ұю процесінің бұзылуы, яғни қанның тоқтауы қиындық тудырады. Гемофилия А және В түрлері бар, олар сәйкесінше VIII және IX ұю факторларының жетіспеушілігімен байланысты.
Тұқым қуалау механизмі:
Гемофилия Х-хромосомада орналасқан рецессивті ген арқылы беріледі. Ер адамдарда (XY) бұл ген болса, олар ауруға шалдығады, өйткені оларда тек бір Х-хромосома бар. Әйелдерде (XX) екі Х-хромосома болғандықтан, бір сау ген екінші ақаулы генді баса алады. Әйелдер әдетте тасымалдаушы болады, бірақ ауру сирек кездеседі.
Кездесу жиілігі:
Негізінен ер адамдарда кездеседі.
Үйге тапсырма:
"Генетикалық аурулардың алдын алу жолдары" тақырыбында реферат жазу
"Генетикалық аурулардың алдын алу жолдары" тақырыбында реферат жазу
