111-тақырып. Көлденең жолақты бұлшықет ұлпаларының құрлысы. миофибрилла құрылысы
Көлденең жолақты бұлшықет ұлпасы қаңқа бұлшықеттерінде және жүрек бұлшықетінде кездеседі.
Ерекшелігі: Жасушаларында көлденең жолақтар (ақ және қара сызықтар) бар.
Басқару: Қаңқа бұлшықеті – ерікті қозғалысты (адам басқара алады), жүрек бұлшықеті – еріксіз жұмыс істейді.
Көп ядролы: Бұлшықет жасушалары ұзын және көп ядролы болады.
Миофибрилланың құрылысы
Миофибрилла – бұлшықет жасушасының жиырылуына жауап беретін негізгі құрылым. Ол саркомерлерден тұрады, ал саркомерде жиырылғыш ақуыздар бар.
Миофибрилланың негізгі ақуыздары:
Актин (жұқа жіп) – жиырылу процесіне қатысады.
Миозин (қалың жіп) – актинмен байланысып, жиырылуды жүзеге асырады.
Тропонин және тропомиозин – жиырылу процесін реттейді.
Миофибрилла – бұлшықет жасушасының жиырылуына жауап беретін негізгі құрылым. Ол саркомерлерден тұрады, ал саркомерде жиырылғыш ақуыздар бар.
Миофибрилланың негізгі ақуыздары:
Актин (жұқа жіп) – жиырылу процесіне қатысады.
Миозин (қалың жіп) – актинмен байланысып, жиырылуды жүзеге асырады.
Тропонин және тропомиозин – жиырылу процесін реттейді.
Саркомер – жиырылудың негізгі бірлігі
Z-сызықтар – саркомердің шекарасы.
А-аймақ (қара жолақ) – миозин жіпшелері орналасқан.
I-аймақ (ақ жолақ) – тек актин жіпшелері бар.
H-аймақ – актин мен миозин қабаттаспаған аймақ.
Z-сызықтар – саркомердің шекарасы.
А-аймақ (қара жолақ) – миозин жіпшелері орналасқан.
I-аймақ (ақ жолақ) – тек актин жіпшелері бар.
H-аймақ – актин мен миозин қабаттаспаған аймақ.
