§4. Экологиялық сукцессия

Экологиялық сукцессия деген не?
Белгілі бір аумақтағы биоценоздардың табиғат факторларының немесе адам әрекетінің әсерінен бірізді реттен ауысуы экологиялық сукцессия деп аталады


  • Бірінші реттік сукцессия

    Бірінші реттік сукцессия бұған дейін тіршілік болмаған, өнім бермейтін ортадан басталады. Бұл опырылудан немесе көшкіннен кейінгі тау беткейлері, құм қайрандары, жанартаулық аралдар болуы мүмкін.

  • Екінші реттік сукцессия

    Екінші реттік сукцессия табиғи құрылымы бұзылған экожүйе орнын баяу қалпына келтіру процесінен басталады. Оған су-қоймасында, песіз қалған егістікте (далада), шалғында, өртенген, кесілген орман орнында, батпақта өсетін өсімдіктер мысал бола алады.
Сукцессия барысында, нақты абиотикалық орта жағдайларына сәйкес, тұрақты комбинациялар қалыптаса бастайды. Бұған құмды шөлде биоценоздың қалыптасуы мысал бола алады. Сусымалы шағылды (барханды) құмда алғашқы уақытта өсімдіктер мен тұрақты мекендейтін жануарлары болмайды. Бірінші болып мұнда көпжылдық астық тұқымдас (аристида) өсімдіктер өседі, ол құмның үнемі жел арқылы жылжуы жағдайында тіршілік етуге жақсы бейімделген.

№

Сукцессия түрлері

Сипаттамасы

A

Алғашқы сукцессия

1. Бұрын тіршілік болмаған жерде жүреді

B

Екінші реттік сукцессия

2. Бұрын тіршілік болған, бірақ бұзылған жерде жүреді

Дұрыс/бұрыс тұжырымдарды белгіле
Ұлттық құндылықтар және экологиялық сукцессия

+ батырмасын басу арқылы, сұрақтың жауабын өз жауабыңмен салыстыр

Made on
Tilda