6-С. 22-п. 2-т. Әбдім

22-тақырып.
ОРГаНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ЗАТТАР

Органикалық заттар – құрамында көміртегі бар химиялық қосылыстар. Бұрын олар тек тірі организмдерде болады деп ойлаған. Қазір пластмасса, бояу, желім сияқты заттарда да кездесетіні анықталды. Көміртегі атомдары бір-бірімен қосылып, ашық немесе тұйық тізбектер түзеді.

Бейорганикалық заттар. Бейорганикалық заттардың құрамында көміртегі болады, бірақ олар тізбек түзбейді. Бей ор га никалық заттар қарапайым және күрделі дейтін екі топқа бөлінеді.

Су (Н2О) – жерде және тірі ағзалардың жасушасында ең көп тараған бейорганикалық зат. Орташа есеппен алатын болсақ, ересек адам денесінің 66%-ы, сүйектің – 20%-ы, бауырдың – 70%-ы, мидың – 86%-ы су. Ағза үшін судың маңызы өте жоғары.

Ерекшелік	Органикалық заттар	Бейорганикалық заттар
Зерттеу саласы	Органикалық химия	Бейорганикалық химия
Табиғаттағы таралуы	Көбіне тірі ағзаларда және синтетикалық заттарда	Жерде, суда, тірі және өлі табиғатта
Мөлшері	90%-дан астам химиялық қосылыстар	Саны органикалыққа қарағанда аз

Сәйкестендір
Төмендегі заттарды органикалық және бейорганикалық заттар тобына бөліп жаз.

Нәруыз, ас тұзы, көмірсу, су, май, қант, көмірқышқыл газы, фосфор, пластмасса

Төмендегі сөйлемдердегі дұрыс емес мәліметтерді тауып, түзет.

Органикалық заттарда көміртегі болмайды.
Су – органикалық зат.
Нәруыз, май және көмірсу – бейорганикалық заттар.