28-тақырып.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖЕР ҚОЙНАУЫ БАЙЛЫҚТАРЫ
Белгілі бір тау жыныстарына (кен орны) байланысты пайдалы қазбалардың таралу аймағын пайдалы қазбалар алабы дейміз. Бір немесе бірнеше геологиялық жыныстардан жинақталған минералды шикізаттар бір жерге шоғырланып орналасса, оны пайдалы қазбалардың кен орны дейміз.
ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАР

  • Шөгінді пайдалы қазбалар (көмір, мұнай, газ, әктас, фосфорит және т.б.) жазықтарда және олармен шектескен тау баурайларында кездеседі.

  • Кенді (магмалық) пайдалы қазбалар (темір, мыс, алюминий, алтын және т.б.) – қатпарлы аймақтарда, ежелгі жыныстардың жер бетіне жақын орналасқан тұстарында болады.

  • Мәрмәр, тақтатас және т.б. метаморфты тау жыныстары таулы аймақтарда орналасады.
1. Қазақстанның жер қойнауындағы пайдалы қазбаларға не жатады?
A) Тек қатты заттар
B) Су ғана
C) Қатты, сұйық және газ тәрізді заттар
D) Ормандар мен жайылымдар

2. Қазақстанда ең көп таралған пайдалы қазбалар қатарына қайсысы жатады?
A) Мұнай мен газ
B) Алтын мен күміс
C) Темір және көмір
D) Барлық жауаптар дұрыс

3. Жер қойнауындағы пайдалы қазбаларды игеру үшін ең алдымен не қажет?
A) Қарапайым техника
B) Геологиялық барлау жұмыстары
C) Кеніштерді қазу
D) Туристік сапарлар

4. Қазақстанның қай өңірі мұнай-газ өндіруімен танымал?
A) Солтүстік Қазақстан
B) Маңғыстау мен Атырау облыстары
C) Шығыс Қазақстан
D) Алматы облысы

5. Жер қойнауын қорғаудың басты мақсаты қандай?
A) Көбірек пайдалы қазба алу
B) Табиғатты сақтау және тиімді пайдалану
C) Қазбаларды тек экспорттау
D) Кен орындарын игермеу
Made on
Tilda